Jakiś czas temu zacząłem sklejać czechosłowacki wagon do przewożenia dłużycy, a tak na prawdę dwa wagony, bo tylko w parach spełniały swą funkcję.
Sporo w tym wagonie jest elementów innych niż popularne u nas rozwiązania szkoły niemieckiej/pruskiej budowy wagonów. Inaczej są spięte resory piórowe, inne są maźnice i inne zderzaki. Trzeba było troszkę poszperać w internetach, żeby znaleźć dobre fotki – tu kilka wskazówek udzielił mi nas milczący ostatnio
[Pingwiniasty.
O ile pióra sprężyn piórowych to sprawa prosta, o tyle opasanie już wymagało nieco zachodu. W tym wagonie nie była to opaska metalowa nabijana na pakiet sprężyn, lecz system śrubowy z dwoma płytkami ściskającymi sprężyny. Takie rozwiązanie znajdziecie w bardzo starych wagonach (II, III epoka) zwłaszcza w wagonach austro-węgierskich.
Resorki skleiłem z pasków… i tyle filozofii
Do ramy dokleiłem widły maźnicze i koziołki resorów, a w końcu same resory. Lekko minąłem się z ugięciem resorów, co spowodowało brzydkie ustawienie wieszaków sprężyn. Na szczęście są bardzo małe i słabo je widać
bo zrywanie resorów uszkodziłoby resory i widły maźnicze gdyż do ich przyklejenia użyłem kleju cyjanoakrylowego.
Uznałem, że maźnice jednak nie będą kartonowe. I tu na scenę wchodzi kolejna technika modelarska – odlewanie elementów z żywicy. Kiedy mamy do zrobienia więcej niż kilka identycznych elementów, a są one złożone i pracochłonne, można pomyśleć o odlaniu ich. Wykonujemy jedną lub dwie "matki" i na ich podstawie najpierw robimy formę, a potem odlewamy ich kopie. Niby proste, a trzeba się znać. Ja skorzystałem z usług kolegi z klubu modelarskiego. Zajmuje się on odlewaniem żywicznych elementów już od jakiegoś czasu, więc ma konieczny zasób doświadczenia. Moim zadaniem było dostarczenie materiału wzorcowego, a ten powstał z oszlifowanej tektury piwnej i elementów drukowanych 3D (śruby).
Na poniższym zdjęciu widać nieobrobiony odlew 2 maźnic. Trzeba je ostrożnie odciąć od wlewek i oszlifować.
A tu widzimy po prawej "wzór" a po lewej dwie kopie. Ciężko jest sfotografować tak mały i biały przedmiot, żeby dobrze było widać szczegóły – wybaczcie.
A tak wyglądają umieszczone na swoim miejscu. Żywicę do kartonu przyklejamy cyjanoakrylem.
Kluczowym elementem tego wagonu jest ława skrętna, na której kładzione jest drewno. Ładunek jest po bokach utrzymywany przez stalowe kłonice i dodatkowo zabezpieczony łańcuchami.
O ile ława nie jest bardzo skomplikowana, to kłonice w skali 1:45 są dość cienkie i wymagały skupienia przy sklejaniu.
W tym wagonie koła były pełne zatem zrobiłem je z kilku krążków wyciętych cyrklem tnącym i skleiłem ze sobą. Na oszlifowane zgrubnie bieżnie kół (po obwodzie) nakleiłem paski cienkiego papieru, aby zakryć ich nierówności. W środkach wywierciłem otwory o średnicy 2 mm, uprzednio impregnując miejscowo karton cyjanoakrylem lub paraloidem, żeby się karton nie strzępił.
Osie zazwyczaj zwijam z papieru 80 g nawijając 5-6 warstw na trzpień o średnicy ok 2 mm. Tak było i tym razem. Przez wnętrze osi poprowadzę pręt i osadzę go w maźnicach – w ten sposób koła wagonu będą się obracać
Teraz wystarczyło zestawy kołowe skleić w całość, mając na uwadze, aby zachować prostopadłość osi do powierzchni kół.
Jeśli wszystko skleiliśmy jak należy, koła będą się równo toczyć po szynach.
W zasadzie większość elementów składowych wagonu zostało sklejone. Zanim wszystko poskładam przechodzę do malowania. Dlaczego teraz a nie po złożeniu wagonu w całość? Ano dlatego, że łatwiej dotrzeć z farbą do niektórych elementów (zwłaszcza jeśli chodzi o ramę).
Najpierw na kartonie ląduje warstwa podkładu. Tym razem użyłem specyfiku
4000 grey filler z serii
Creativecolors. Podkład jest gotowy do użycia (nie trzeba go rozrzedzać), śmierdzi podobnie do podkładów od Mr.Hobby. Pracuje się z nim całkiem przyjemnie, nieźle penetruje karton i jest dość twardy po wyschnięciu, co ułatwia szlifowanie.
Malowanie śmierdziuchami w małym mieszkaniu bywa uciążliwe (zwłaszcza, kiedy mieszkamy z dziećmi) dlatego jakiś czas temu zaopatrzyłem się w przenośną komorę modelarską, która większość przykrych zapachów z malowania przez giętką rurę odprowadza za okno. Wydatek nie mały (około 300 zł) jednak robi robotę.
Papier 1000 załatwił sprawę szlifowania, zlikwidował wszystkie włoski postawione przez primer. Teraz przyszła kolej na kolor bazowy. Na tym modelu jest to akrylowa czarna
Tamiya XF1 a w miejscach, gdzie przewidziana jest kalka jej błyszcząca odpowiedniczka
X1. Farbki Tamiya są wręcz rewelacyjne do malowania aerografem. Do pędzla polecałbym raczej inne (np Vallejo z serii ModelColor).
Z początku myślałem aby odeskowanie podłogi zrobić z grubszego kartonu, szpary między deskami zaznaczyć nagniatając odpowiednio karton, potem nieco porysować igłą powierzchnię… ale któregoś dnia trafiłem w supermarkecie na bambusowe mieszadełka do napojów i tadaaaaam! Idealne się nadają na deski, gdyż mają już kolor i fakturę. Wystarczyło poprzycinać na odpowiednią długość i jedną po drugiej przykleić do ramy!
Po sklejeniu odeskowania ramy pomalowałem ją od spodu na czarno, a górę… też na czarno, tylko bardzo rozrzedzona farbą. Miękkim pędzlem nanosiłem na powierzchnię dość przypadkowymi ruchami plamy farby. Po kilku warstwach efekt był następujący:
Z kalkami w skali 1:45 jest kłopot, bo "zerówka" nie jest tak popularna jak H0 czy TT, i w większości przypadków trzeba sobie kalki zaprojektować samodzielnie w programie graficznym (u mnie
Inkscape). Drugim problemem jest kolor biały, w domowych drukarkach go nie ma, zatem trzeba znaleźć kogoś, kto takie rzeczy robi – ja wydruk zamawiam od dłuższego czasu w KOTEBI Świecie Modeli. Jeszcze się nie zawiodłem.
Kolejny problem to odpowiedni krój pisma, jakiego używano na danych kolejach w danej epoce. W sieci można znaleźć kilka fontów z pismem PKP, Kolei pruskich, czy niemieckich. Czechosłowackich z 20-lecia międzywojennego szukałem dłuuugo, i jedyny plik, jaki znalazłem był po prostu beznadziejny. Połowę liter trzeba było przerysować, niemniej – udało się.
Kalkomanie nakładamy na gładką powierzchnię posmarowaną płynem POD kalki (używam wamodowskiego), a po wyschnięciu w miejscach, gdzie klaka przykrywa powierzchnie wklęsłe bądź wypukłe smarujemy płynem NA kalki (tu zaskoczenie, bo używam… wamodowskiego) i zostawiamy model na kilka godzin kalką do góry, aby grawitacja pięknie nam ułożyła rozmiękczoną kalkę na krzywych powierzchniach. Na to wszystko przychodzi utrwalająca warstwa lakieru matowego, jego specyfika zależy od typu specyfików do weatheringu (brudzingu).
bo zrywanie resorów uszkodziłoby resory i widły maźnicze gdyż do ich przyklejenia użyłem kleju cyjanoakrylowego.
wygląda to fantastycznie.
, ale wygląda to faktycznie bardzo zacnie i dla oka przyjemnie. 
Czekam z niecierpliwością na uzupełnienie łańcuchów i jakąś bardziej okazałą galerię na zakończenie tego projektu.