Nieuport 17

[TikTak]

Płótno na skrzydle pewnie lepiej jest porównać do membrany w bębnie.
Ugięcie jej nawet o kilka milimetrów wymaga dość znacznej siły.

Dostęp do replik WW1 pewnie wszyscy mamy raczej ograniczony ale organoleptycznie można to stwierdzić badając skrzydło popularnego An-2.

Napięcie wstępne poszycia musi być znacznie większe niż jego przyrosty związane z eksploatacją.
W przeciwnym razie przekrój będzie się odkształcał i wyjdzie nam lotnia.

W związku z tym stawiam tezę, że na wklęsłym spodzie bez gwoździ albo zszywek ani rusz. A jeżeli będzie coś co dziurawi tkaninę musi być wzmocnienie, coś jak taśma tapicerska przy meblach.

Faktycznie byłem nieprecyzyjny pisząc o "wzmocnieniach".
Taśma z płótna klejona na krawędziach lub żebrach w skali nie będzie widoczna, co najwyżej jako zmiana koloru.

Chodziło mi o grubsze, widoczne i w skali elementy - trywializując: naklejać na poszyciu modelu paski czy nie?

Z podobnym problemem zmagali się dyskutanci na innym forum, aż znalazł się ochotnik i zbadał sprawę osobiście w muzeum LeBourget:



Na spodzie natomiast:


Podsumowałbym to tak:
* Jeżeli są gwoździe lub zszywki, to są pod nimi wzmocnienia aby lepiej dociskały tkaninę - paski w modelu naklejać.
* Jeżeli gwoździ nie ma - pasków w modelu nie naklejać, bo sama taśma jest cienka i jak pisze badacz z LeBourget: "can be seen because of color not because of thicknes"
* Gwoździe (zszywki) na wklęsłym spodzie są chyba zawsze, przynajmniej w N17
* Gwoździe na wypukłym wierzchu czasem są czasem nie, zależy od konstrukcji.

Nie wiem tylko po co zszywki u góry. Może chodzi o to aby w przypadku rozdarcia nie "szło" ono jak popadnie, tylko zatrzymało się na żebrze?

Pozdrawiam
Tomek

[greatgonzo]

Wydaje mi się, że płótno było łączone, ale niezbyt się orientuję w tych wczesnych konstrukcjach. Chodziło mi o rozróżnienie elementów chroniących poszycie i chroniących mocowanie. Ale widzę, że masz pod kontrolą.
Model prezentuje się świetnie.

[mr.jaro]

Zresztą nawet na ziemi siły dążące do wyprostowania materiału, będące skutkiem profilu skrzydła będą niewielkie. Rozciągnij pół metra płótna i spróbuj ugiąć je te parę cm na środku.

Nie sadze. Po (nieumiejetnym) potraktowaniu substancjami napinajacymi, wypadkowe sil naciagajacych poszycie moga w ekstremalnym przypadku doprowadzic do zwichrowania konstrukcji plata.

[TikTak]

Okleiłem skrzydło.
Wytłumaczyłem sobie, że skoro tkanina ma grubość mniej więcej taką samą jak w prawdziwym samolocie, a nawet jeśli nie - na pewno nie jest 16x cieńsza, to wszystkie niedoróbki w jej naklejaniu robię w skali 1:1.
A skoro tak, no to muszę przyjąć to co uzyskałem.


Wklęsły spód stwarzał więcej problemów.


Stosownie do wcześniejszych dywagacji, na spodzie płata zrobiłem wypukłe paski wzdłuż żeber.


W czasie gdy schły kolejne warstwy kleju, lakieru, nitrocellonu i co tam jeszcze było - powstał zbiornik na rycynę.
Ponieważ był wciśnięty pomiędzy silnik a ramę, ma dość fikuśny kształt.
Ponieważ po oświadczeniu żony, że na blachę miedzianą w odpadach z gospodarstwa domowego nie mam co liczyć - wykosztowałem się i za 5 PLN nabyłem potrzebny kawałek.
W związku z tym nawet trochę szkoda, że zbiornik prawie w całości zostanie zakryty przez osłonę silnika.


Teraz kolej na jedno z trudniejszych zadań w budowie modelu: połączenie kadłuba ze skrzydłem.
Największych kłopotów spodziewam się przy montażu popychaczy lotek.

Liczę jednak na to, że jeżeli nie za pierwszym, to za drugim razem się uda i ciąg dalszy nastąpi.

Pozdrawiam
Tomek

[TikTak]

Aby dołączyć skrzydło potrzebne są dwa wsporniki:

Wygiąłem je z blaszki, w środku są puste.
Dzięki temu można nasunąć je na sterczące w górę w przedniej części konstrukcji kadłuba - dwa pręty.
Wcześniej - gwintowane (M3) końcówki zostaną wkręcone w konstrukcję płata.

Jeżeli ktoś ma mało widocznych efektów w pracy, to z reguły dużo mówi.
W związku z tym, chciałem dodać kilka słów na temat dynamiki lotu Nieuporta.

Samolot był znany ze swojej "wyjątkowej" zwrotności, dzięki temu niejednokrotnie całkowicie zaskakiwał przeciwnika w trakcie walki.

Podejrzewam jednak, że owe "zaskakujące" manewry były nieprzewidziane tak dla wroga jak i dla samego pilota maszyny, no chyba, że miał za sobą wiele godzin za drążkiem.

Świadczy o tym bardzo duża ilość wypadków na Nieuportach i podobnych im innych samolotach np. Sopwith Camel.

Pilot polskiego N17, z oznaczeniem 11.01 rozbił go prawie zaraz, po remoncie i wprowadzeniu maszyny do eksploatacji.

Cały problem zasadzał się w silniku rotacyjnym. Ten w połączeniu z dużym śmigłem (2.5m) tworzył spory żyroskop.

Jeżeli poparzymy na rysunek:

i wyobrazimy sobie samolot szybujący, z wyłączonym silnikiem, wszystko będzie działało zgodnie z intuicją.
Gdy przyłożymy moment siły (moment siły = siła x ramię ) zaznaczony na zielono - samolot skręci w lewo.
Jeżeli przyłożymy moment siły narysowany na czerwono - samolot zadrze dziób.

To wydaje się oczywiste i nikt nie będzie spodziewał się czego innego.

Teraz uruchamiamy silnik.
Pojawia się niebieski wektor momentu pędu.

Gdy przyłożymy zielony moment siły: samolot zamiast skręcać w lewo - zacznie zadzierać dziób, tj. będzie obracał się zgodnie z czerwoną strzałką.

I na odwrót: przyłożenie czerwonego momentu siły - spowoduje obrót zgodny ze strzałką zieloną.

Ponieważ żyroskop nie jest idealny tj. ma tarcie i luzy w łożyskach, skręt w założonym kierunku też będzie się odbywał, ale niepożądana dodatkowa składowa ruchu pozostanie.

W efekcie: przy skręcie w prawo samolot zaczyna dodatkowo nurkować, przy skręcie w lewo - dodatkowo zadziera dziób.

Ten drugi przypadek jest wbrew pozorom bardziej niebezpieczny - niekontrolowany prowadzi nieodwołalnie do przeciągnięcia tj. utraty siły nośnej - i korkociąg gotowy.

Podobno początkującym pilotom nawet zalecano zamiast: 90 stopni w lewo wykonywanie 270 stopni w prawo.
Choć nie wiem, czy to trochę nie mitologizowanie problemu.

Rzecz wydawała mi się ciekawa i warta opisania.
Jeżeli nie trafiłem i poruszyłem kwestie oczywiste, to przepraszam.

Pozdrawiam
Tomek

[TikTak]

Łączenie lotek z drążkiem nie okazało się takie strasznie kłopotliwe, jak się obawiałem.
W związku z tym skrzydło trafiło na swoje miejsce i można w relacji trochę poprawić proporcje: słowa / czyny:



Wsporniki skrzydła nie są jeszcze umyte i widać na nich zbyt grubą fakturę farby.



Płozie ogonowej zrobiłem kiedyś nieostre zdjęcie, więc, żeby nie miała do mnie pretensji, przy okazji poprawka:


Ogólnie model wygląda teraz tak:




Cała mechanika drążka już funkcjonuje. Ster kierunku i wysokości juz pokazywałem. Teraz kolej na lotki:



Od strony kabiny wygląda to tak:


Koniec budowy pojawił się już na horyzoncie.
Pozostały dolne płaty i otoczenie silnika.
W związku z tym drugim - w następnym odcinku będą dywagacje nt. rury wydechowej.

Korzystając z okazji:
Życzę wszystkim szczęśliwych i dobrze przeżytych Świat Bożego Narodzenia !

Pozdrawiam
Tomek

[stary]

To działa! W pierwszej chwili myślałem że mi się monitor popsuł
Piekna robota i świetna prezentacja. Pełen szacun jak to sie dzisiaj mówi.
Także życzę Ci zdrowych i szczęśliwych Świąt Bożego Narodzenia.

[Pawel]

Piękny model. Teraz kiedy masz już wszystko przemyślane, ktoś z muzeum lotnictwa powinien do Ciebie się zgłosić, żebyś zrobił to jeszcze raz, ale w skali 1:1. Byłoby na co popatrzeć.

[dominik294]

Moim zdaniem relacja roku 2012. Genialne wykonanie i prezentacja.

[Paweł O.]

Witam.

Ależ to wszystko ładnie wygląda, Tomku mam pytanie przyznaj się jak długo bawiłeś się ruchomymi elementami ? bo ja jak połączyłem drażek w Sroce to ze dwie godziny cieszyłem się mechanizacją jak młody pies pchłami.

Pozdrawiam.

Paweł O.